Το δόγμα «διαίρει και βασίλευε», οι 298 του Ντονέτσκ και τα παιδιά της Γάζας
Οι 298 επιβάτες του μοιραίου μαλαισιανού αεροπλάνου που κατερρίφθη πάνω από τον Ουκρανικό ουρανό δεν μπορούσαν να φαντασθούν ότι το ταξίδι τους από το Άμστερνταμ στη Κουάλα Λουμπούρ θα είχε τέτοια κατάληξη....
Οι περισσότεροι πιθανότατα δεν αντελήφθησαν καν τι τους συνέβη.
Έχασαν τη ζωή τους ανύποπτοι στον αέρα, επειδή έτυχε να πετούν κοντά σε εμπόλεμη ζώνη.
Κατεγράφησαν έτσι ως παράπλευρες απώλειες ενός πολέμου χωρίς έλεος για τον έλεγχο διαφιλονικούμενων εδαφών μετά την κρίση της Κριμαίας.
Και ακόμη χειρότερα ως παράπλευρες απώλειες ενός ταραγμένου κι ανισόρροπου κόσμου, που 25 χρόνια μετά τα κοσμοϊστορικά γεγονότα του 1989 δεν λέει ακόμη να βρει ισορροπία.
Μέχρι τότε ήταν ο ανταγωνισμός των δύο υπερδυνάμεων που διαμόρφωνε μια κάποια ισορροπία σε γεωπολιτικό, οικονομικό και κοινωνικό επίπεδο.
Με την επικράτηση της μιας και μόνης υπερδύναμης ορισμένοι διανοητές, όπως ο Ιάπωνας Φράνσις Φουκουγιάμα μίλησαν, μέσα στον ενθουσιασμό τους, για το «τέλος της Ιστορίας». Υπονοώντας ότι ο κόσμος θα βαδίσει σε κοινό δρόμο κι όλα θα τακτοποιηθούν.
Όντως με το τέλος του ψυχρού πολέμου και την αμερικανική επικράτηση επιχειρήθηκε η ομογενοποίηση του κόσμου. Η φιλελευθεροποίηση των οικονομιών, το άνοιγμα του εμπορίου και η απελευθέρωση των αγορών έγιναν παγκόσμιοι στόχοι, οι οποίοι σταδιακά υιοθετήθηκαν σχεδόν απ' όλες τις χώρες του πλανήτη.
Κοντά στο 2000 ο συνδυασμός των παραπάνω επιδιώξεων και στόχων διαμόρφωσε το περιβάλλον ή καλύτερα τις συνθήκες γι' αυτό που ονομάστηκε παγκοσμιοποίηση.
Είχε προηγηθεί ωστόσο το 1993 ο πρώτος ατελής πόλεμος στο Ιράκ εναντίον του Σαντάμ Χουσείν, που άφησε μεγάλες ανοιχτές πληγές στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής και της Ασίας.
Και σχεδόν ταυτόχρονα στη φάση ανασύνταξης των κρατών και των εθνοτήτων ανεπτύχθησαν θερμά μέτωπα στον Καύκασο, στη Γιουγκοσλαβία, στο Αφγανιστάν, χάθηκε εντελώς ο έλεγχος στην Αφρική και ενισχύθηκε έπειτα από ένα σημείο ο απομονωτισμός καθεστώτων όπως εκείνων του Ιράν και της Βόρειας Κορέας.
Σταδιακά αυτό το μεγάλο παγκόσμιο κύμα μεταβολής ευνόησε θρησκευτικά και άλλα συντηρητικά σχήματα, ενίσχυσε αυτονομιστικές κινήσεις και το χειρότερο επέτρεψε σε κοινότητες φανατικών και ιδεοληπτικών να
καλλιεργήσουν το μίσος και να δράσουν με τρόπο απόλυτα επιθετικό και ανορθόδοξο για τα δεδομένα της Δύσης.
Κάπως έτσι ήλθε η συντονισμένη αεροπορική επίθεση στους δίδυμους πύργους της Νέας Υόρκης και στα σύμβολα κυριαρχίας των ΗΠΑ , προκαλώντας παγκόσμιο σοκ.Εκείνης της πολλαπλής τρομοκρατικής επίθεσης ακολούθησαν η επέμβαση στο Αφγανιστάν και ο δεύτερος κι ολοκληρωτικός πόλεμος κατά του Σαντάμ Χουσεϊν.
Έκτοτε τίποτε δεν λέει να ησυχάσει. Ακόμη και τα όποια κινήματα φιλελευθεροποίησης στη Βόρεια Αφρική και τη Μέση Ανατολή καταναλώθηκαν στην πορεία και οδήγησαν σε συνθήκες χειρότερες από εκείνες που επικρατούσαν πριν την εκδήλωσή τους.
Αυτή τη στιγμή λίγα χρόνια μετά την εκδίωξη και τον εξανδραποδισμό του Καντάφι η Λιβύη βιώνει τρομακτικό εμφύλιο, από τον οποίο κατά πάσα βεβαιότητα δεν θα εξέλθει ενιαία.
Η Αίγυπτος επίσης μοιάζει διαιρεμένη πολιτισμικά και δεν έχει ελπίδες να συμβιώσει. Η βία και οι συγκρούσεις θα την ακολουθούν για πολλά χρόνια.
Η Συρία επίσης βιώνει ένα τραγικό μακροχρόνιο εμφύλιο πόλεμο και τίποτε πια δεν εγγυάται την εδαφική της ακεραιότητα. Το Χαλιφάτο των τζιχαντιστών που ιδρύθηκε στα ανατολικά της εδραιώνεται, θα την απειλεί για χρόνια. Την ίδια απειλή θα νοιώθει και η Βαγδάτη.
Αντιστοίχως οι Κούρδοι του Ιράκ πιστεύουν ότι ήλθε η ώρα να αποκτήσουν κρατική οντότητα, ο ρόλος του Ιράν αναβαθμίζεται, η κυβέρνηση της Καμπούλ δεν θα πάψει ποτέ να απειλείται από τους Ταλιμπάν, το δυτικό Πακιστάν θα συνεχίσει επί χρόνια να αποτελεί ζωτικό χώρο των φανατικών Ταλιμπάν και μέσα σ' αυτό τον ορυμαγδό βιαιοτήτων το Ισραήλ δεν διστάζει να κάνει εκκαθαριστικές επιχειρήσεις στη Γάζα κατά της Χαμάς και των Παλαιστινίων.
Παρά ταύτα, όσοι διακινούν την ιδέα της λεβαντίνικης παγκοσμιοποίησης επιμένουν ότι με το σπαθί και το χρήμα η περιοχή θα αλλάξει και η ισλαμική ζώνη από τη Μαυριτανία ως το Πακιστάν θα αναδειχθεί στις επόμενες δεκαετίες σε τροφοδότη της παγκόσμιας ανάπτυξης, καθώς της Ανατολής τα ήθη και τα πλούτη ταιριάζουν στην κουλτούρα της επόμενης παγκοσμιοποίησης.
Το κλασικό δόγμα του «διαίρει και βασίλευε» πιστεύουν ότι θα αποδώσει στο χρόνο. Και προς αυτή την κατεύθυνση κινούμεθα.
Ο προσεταιρισμός του Ιράν είναι ενδεικτικός, η χρησιμοποίηση των εξευγενισμένων Μουλάδων προς κατευνασμό της Βόρειας Κορέας χαρακτηριστική και η αξιοποίηση των ρωσικών διπλωματικών ικανοτήτων στην κρίση της Συρίας ακόμη πιο ενδιαφέρουσα, παρά τις περιπλοκές που προκαλεί η ουκρανική κρίση και το αποτρόπαιο έγκλημα της κατάρριψης του μαλαισιανού αεροπλάνου.
Ταυτόχρονα σε αυτές τις συνθήκες έχει εξαιρετικό ενδιαφέρον η κινεζική διείσδυση στην Αφρική, στη Λατινική Αμερική και στην Ευρώπη και στην Ελλάδα ειδικότερα. Οπως και οι πρωτοβουλίες της με όχημα την ομάδα των BRICS για τη διαμόρφωση νέων παγκόσμιων οικονομικών θεσμών που θα εξυπηρετούν τα συμφέροντά τους, όπως το ΙΜF και η Παγκόσμια Τράπεζα εξυπηρετούν αντίστοιχα εκείνα των ΗΠΑ και της Ευρώπης.
Ο κόσμος μοιάζει τρελός, ανισόρροπος, διαταραγμένος, αλλά όπως φαίνεται οι οικονομικές στοχεύσεις είναι ισχυρότερες, αυτές εντέλει τον κινούν. Η επιδίωξη διαμόρφωσης νέων οικονομικών ζωνών είναι κυρίαρχη κι αμετάθετη. Αυτή καθοδηγεί και θα καθοδηγεί τη δράση των ισχυρών του πλανήτη. Έως τότε όμως ας είμαστε προετοιμασμένοι για πολλές ακόμη παράπλευρες απώλειες σαν αυτές του Ντονέτσκ και της Γάζας.
Καρακούσης Αντώνης/tovima
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου